bloembollen

Voorbeeldtuin De Warande

 

1987 - 2020: De Warande - voormalige voorbeeldtuin in Laag-Keppel

Voorgeschiedenis van De Warande: de eerste generatie
Willem Overmars en Trudi Woerdeman hebben de bostuin met stinzenplanten op de Warande ontworpen en aangelegd vanaf 1987. Deze voormalige voorbeeldtuin in Laag-Keppel is opengesteld geweest voor vele honderden tuinliefhebbers tussen 1998 en 2018. Gedurende twintig lentes hebben vele van jullie de tuin mogen bezoeken! De tuin met privé huis is in het voorjaar van 2020 verkocht. De plek is helaas nu niet meer te bezichtigen. De prachtige bostuin met stinzenplanten is wel te bekijken op het filmpje uit 2020 hieronder.

De Warande is een historische naam voor deze plek en betekent heel toepasselijk: ‘lustbos’. Op deze plek zijn hun zonen, Jan Willem en Geert Overmars, opgegroeid.
Willem en Trudi waren beiden tuin- en landschapsarchitecten en – historici. Zij ontwierpen in het bestaande bos een bostuin met slingerpaden, die in de loop der jaren werd beplant met vele soorten stinzenbollen en bosplanten. De bostuin werd ieder jaar weelderiger!

Sinds 1998 werd de bostuin opengesteld in het voorjaar. Tot in 2018 hebben Trudi en Willem met veel enthousiasme verteld over het aanleggen en laten verwilderen van stinzenplanten en bosplanten. Vele artikelen in tijdschriften en lezingen in de tuinbibliotheek werden hieraan gewijd. Trudi beschreef haar tuiniers- ervaringen van 25 jaar in haar boek ‘Tuinieren met stinzenplanten’.

Willem Overmars geeft een rondleiding in de tuin van De Warande in Laag-Keppel (2003).

De laatste rondleiding van Trudi op de Warande in Laag-Keppel
In april 2018 gaf Trudi haar laatste bevlogen rondleiding over de stinzenplanten in haar bostuin. Deze keer voor het programma 'Binnenste Buiten' op tv (2 mei 2018 uitgezonden). Zo kon Nederland nog even meegenieten van deze voorjaars bloemenpracht.

De Warande – Tuinontwerp en parkherstel
Trudi Woerdeman heeft zich vooral ook toegelegd op het ontwerpen van bostuinen en stinzenbeplantingen, zowel op historische plekken, zoals het parkbos van Hackfort, als in nieuwe tuinen onder oude bomen. Na enkele jaren al werden haar tuinen voorbeelden van duurzame bostuinen met een weelde aan verwilderde (stinzen)bollen en bosplanten. Dit zijn echte ‘Warande’ tuinen en parken. De beplantingsontwerpen werden gemaakt door Trudi Woerdeman. Met grote kennis van zaken realiseerde zoon Jan Willem Overmars – natuurlijk mét de nodige hulp – de gehele bollenaanplant, de bodemverbetering en het onderhoud daarna.

Een indruk van deze Warande Tuinen is te vinden op de website van Trudi Woerdeman. Van een theetuin in Valkenswaard tot het 'Land van Belofte' in Moerkapelle, van 'Tulpenburgh' in Amstelveen weer terug naar het parkbos van Hackfort in Vorden: op diverse plekken en verschillende grondsoorten hebben beide generaties tuinen beplant.

‘Kennis van zaken’ werd door Jan Willem van jongs af aan opgedaan op De Warande in Laag-Keppel. De ouders zijn er heel blij mee, dat zij hun liefde én kennis voor en van natuur, tuinen en bloemen aan beide kinderen hebben meegegeven!

Jan Willem heeft ook enkele jaren voor de Open Tuindagen en de bostuin van De Warande gezorgd. In die jaren is hij voortvarend, en gewapend met kennis en ervaring, begonnen met zijn webshop De Warande – voor stinzen- en verwilderingsbollen en schaduwplanten. Het is zijn ideaal deze schoonheden door te geven aan tuinen en parken. Zijn prachtige site staat vol met mooie foto’s en duidelijke tips en adviezen. Met deze voorgeschiedenis is het dan ook geen wonder, dat zijn bedrijf enorm gegroeid is. Ook zoon Geert is hier nu werkzaam. De tweede generatie van De Warande gaat verder.

Trudi Woerdeman in het park van Kasteel Hackfort (2018).

 

Trudi en Jan Willem: bollen mixen om uit te planten in 2015.


2020 - heden: een nieuwe generatie in Barchem

De volgende generatie van 'De Warande' heeft een nieuwe locatie gevonden, waar we met ons bedrijf kunnen groeien, en waar we een nieuwe voorbeeldtuin kunnen aanleggen. Het feest mag beginnen op een prachtig stuk grond van ruim 2 hectare mét kwekerijbestemming in de gemeente Lochem. In juni 2022 zullen wij er eerst privé heen verhuizen. Over enkele jaren hopen wij u er te kunnen ontvangen. Tot het zover is verpakken en versturen wij de bloembollen vanuit een loods op het bedrijventerrein in Vorden. Dit is geen bezoekadres. Online bestellingen kunnen wél afgehaald worden bij onze afhaal-locatie in Vorden (kies voor 'afhaal' in de winkelwagen).

In 2023 zijn onze eerste Sterke Bollen Dagen geweest op onze nieuwe locatie. Met een lezing door Trudi Woerdeman over de toepassing van stinzenplanten en verwilderingsbollen, en een leuk aanbod uit biologische teelt. Wij hopen deze dagen in 2024 weer ter herhalen! Verwacht echter nog géén aangelegde tuin op onze nieuwe plek. Dit moet zich nog ontwikkelen.

Onze nieuwe plek is wel te bekijken op het filmpje uit 2022 hieronder. 

Om alvast een idee te krijgen van stinzenbloemen pracht in het voorjaar, bevelen wij het parkbos van Kasteel Hackfort van harte aan! Het stinzenbloemen park is altijd geopend. Trudi Woerdeman maakte in 2009 een stinzen beplantingsplan. Volgens dit ontwerp zijn zeker 10 jaar lang vele stinzenbollen bijgepoot, naast de bestaande stinzenplanten. Ook de bodem werd daar goed bij verzorgd. De stinzenplanten verwilderen massaal. Dit geeft een steeds mooier kleurspektakel. Zeker wanneer de witte bosanemoon, holwortel en de vingerhelmbloem bloeien. Gratis toegang, vrij wandelen op wegen en paden! Elke dag geopend. Adres: Baakseweg 8, Vorden. Betaald parkeren voor niet-leden Natuurmonumenten.

Tot slot: vier generaties geleden
Werken met bollen, bloemen en planten: het zit al generaties lang in de familie.
Vier generaties geleden had Antonius Jongmans zijn kwekerij in Roosendaal vanaf eind 19e eeuw tot ongeveer 1920. Hij is de grootvader van de moeder van Willem Overmars en overgrootvader van Jan Willem Overmars. We vonden nog zijn oude advertenties uit 1909.

Advertentie uit 1909 in "De Grondwet" van onze overgrootvader Antonius Jongmans uit Roosendaal.

We vonden een advertentie waarin zijn plant assortiment werd aangeprezen. Onder andere rozen in soorten, klimrozen en rozen op stam, perkplanten voor de ‘mozaïek’ bedden, vaste planten en kamerplanten. De moeder van Willem Overmars, Joséphine Jongmans (1899-1983) vertelde ons nog over haar herinneringen aan de planten en graszoden, die haar vader met paard en wagen vervoerde naar de tuinen in de omgeving, tot in België toe. Zij mocht vaak mee om te helpen en dat deed ze graag. Later had ze de mooiste bloementuin van het dorp, waar Willem opgroeide. Hoe zagen die tuinen uit de tijd van kwekerij Jongmans er uit? Hoe werden zijn bollen en planten toen toegepast?

Tuinen rond 1900 en later: een boeiende verandering van smaak in de tuinhistorie, van ‘stijve’ naar ‘wilde’ tuin
In de tijd van de kwekerij van Antonius Jongmans vond een flinke verschuiving plaats in tuinstijlen. Een verschuiving van ‘stijve’ tuinen met geometrisch geordende mozaïekbedden voor bollen in het voorjaar, zoals tulpen en hyacinten op rijen – gevolgd door eenjarige perkplanten in de zomer – tot meer ‘natuurlijke’ borders vol kleur, met rozen, riddersporen, irissen en lelies. In Nederlandse tuinhandboeken van A.J. van Laren (1912) en E. Th. Witte (1916) worden flinke pleidooien gehouden om ook in het voorjaar vele soorten verwilderingsbolletjes onder heesters en in het gazon toe te passen. Een tuin moest er juist natuurlijk uitzien! Beide tuintrends bestonden nog lang naast elkaar. Kwekerij Jongmans leverde zijn planten en bollen aan beide typen tuinen, gezien het sortiment in zijn advertenties. Voor ‘verwildering’ heeft hij sneeuwklokjes in de aanbieding, en nog vele ‘verdere knolgewassen en planten’. Een boeiende tijd, waarin de lijn naar de verwilderingsbollen en stinzenplanten van De Warande- Sterke Bollen zich begint af te tekenen!